Giới thiệu

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công đã mở ra một kỷ nguyên mới đối với đất nước – kỷ nguyên của độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội. Cách mạng tháng Tám đã xoá bỏ chính quyền thực dân phong kiến và lập ra Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, nhà nước của dân, do dân và vì dân.
Ngay từ những ngày đầu giành được chính quyền về tay nhân dân, Đảng và Nhà nước đã khẩn trương xây dựng bộ máy nhà nước cách mạng, trong đó Toà án là công cụ quan trọng để bảo vệ chính quyền non trẻ. Ngày 13/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 33 thiết lập các Toà án quân sự, đánh dấu sự ra đời của ngành Toà án Việt Nam. Để hoàn thiện và nâng cao hiệu lực của Toà án, ngày 24/1/1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 13 về tổ chức các Toà án và ngạch Thẩm phán. Ngày 22/5/1950 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 85 – SL cải cách bộ máy tư pháp và luật tố tụng. Tháng 4/1958 Quốc hội nước Việt nam dân chủ cộng hoà quyết định thành lập TAND tối cao, với Hiến pháp 1959 và Luật Tổ chức Toà án năm 1960 đánh dấu một bước tiến quan trọng có tầm vóc lịch sử về pháp quyền và pháp chế XHCN ở nước ta. Tính chất dân chủ trong hoạt động của Toà án nhân dân và công tác xét xử từng bước được nâng lên tạo niềm tin vững chắc đối với nhân dân, nhân dân thực sự thực hiện quyền làm chủ của mình.
Cũng như các địa phương khác trong toàn quốc, Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã được thành lập và đi vào hoạt động từ đó đến nay. Từ những ngày đầu thành lập, trong những lúc nhập, tách tỉnh theo biến động của cơ cấu hành chính, những lúc thuận lợi cũng như khó khăn, dù bất kỳ trong hoàn cảnh nào toàn thể đội ngũ cán bộ Tòa án cũng đã biết giữ gìn và phát huy truyền thống đoàn kết, khắc phục khó khăn, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chung.
Hiện nay về cơ cấu ngành TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu gồm 08 đơn vị Tòa án nhân dân huyện, thành phố, thị xã và 04 Tòa chuyên trách, 03 Phòng giúp việc trực thuộc TAND tỉnh. Với những nỗ lực phấn đấu không ngừng của tập thể cán bộ, công chức ngành và những thành tích đã đạt được, ngành TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã tạo được niềm tin vững chắc đối với chính quyền, với nhân dân, thực sự xứng đáng với lời dạy của Chủ Tịch Hồ Chí Minh “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”. Trong những năm qua, Toà án nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó, công tác xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có án oan sai, mỗi bản án thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, đặc biệt những vụ án có tính chất phức tạp, trọng điểm Toà án nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện đã chủ động đưa ra xét xử lưu động, phiên toà mẫu. Để đảm bảo công tác xét xử, thi hành án chuẩn mức, Toà án nhân dân tỉnh chú trọng xây dựng đội ngũ Thẩm phán, Thư ký, Thẩm tra viên, cán bộ có phẩm chất đạo đức, vững vàng về bản lĩnh chính trị, tinh thông về chuyên môn nghiệp vụ.
Công tác xét xử các vụ án hình sự về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; đặc biệt không có trường hợp nào bị kết án oan người không có tội. Công tác giải quyết, xét xử các vụ việc dân sự và các vụ án hành chính, kinh doanh thương mại, lao động cũng có nhiều tiến bộ, góp phần giải quyết tốt các tranh chấp trong nhân dân, thúc đẩy sự phát triển của giao lưu dân sự; kinh doanh, thương mại; bảo vệ các quyền lợi ích chính đáng của người lao động, các đơn vị sử dụng lao động.
Cùng với việc làm tốt công tác xét xử giải quyết các loại vụ án, các mặt công tác khác như: Công tác tổng kết thực tiễn xét xử; công tác xây dựng Ngành; công tác tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho Hội thẩm nhân dân; công tác hợp tác quốc tế; công tác thi đua khen thưởng; công tác quy hoạch xây dựng trụ sở Tòa án nhân dân cấp huyện… cũng có nhiều chuyển biến tích cực. Các hoạt động xã hội cũng được duy trì và đẩy mạnh tại Tòa án nhân dân hai cấp. Công tác đền ơn đáp nghĩa, ủng hộ người nghèo, xây dựng nhà tình thương, ủng hộ đồng bào bị thiên tai bão lụt,… được duy trì thường xuyên. Bên cạnh đó các Tòa án hai cấp còn hưởng ứng và tham gia tích cực vào các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao của cơ quan Đảng, công đoàn cấp trên, của Ngành và địa phương; duy trì thường xuyên việc cử cán bộ đi cơ sở để phối hợp trong công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước
Nhìn lại chặng đường hơn 70 năm xây dựng và trưởng thành của ngành Toà án Bà Rịa-Vũng Tàu, thấy rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo của TAND tối cao, toàn ngành đã có sự cố gắng, nỗ lực, trung thành với sự nghiệp cách mạng. Bám sát và thực hiện tốt các nghị quyết, chủ trương, chính sách của Đảng, Pháp luật của Nhà nước, xứng đáng là công cụ sắc bén của Đảng, của Nhà nước nhằm trừng trị bọn phản cách mạng, trừng trị nghiêm minh các loại tội phạm, kết hợp tốt giáo dục và trừng trị, giải quyết tốt các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân ở địa phương, xứng đáng với vị trí là trung tâm trong hệ thống tư pháp và hoạt động xét xử là trọng tâm của hoạt động tư pháp như Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách Tư pháp đến năm 2020 đã đề ra.